Wraz ze wzrostem średnich temperatur oraz coraz bardziej odczuwalnymi falami upałów, klimatyzacja przestaje być luksusem, a zaczyna stanowić realne narzędzie poprawy komfortu życia, zdrowia i efektywności pracy. Wielu Polaków zastanawia się dziś nie tylko nad montażem systemu klimatyzacyjnego w domach i mieszkaniach, ale także nad tym, czy można dostać dofinansowanie na klimatyzację. To ważne pytanie, ponieważ koszt zakupu i montażu takiego systemu może być znaczny – szczególnie w przypadku nowoczesnych, energooszczędnych urządzeń z funkcją pompy ciepła.
Warto wiedzieć, że obecnie w Polsce istnieje kilka programów – zarówno ogólnokrajowych, jak i lokalnych – które wspierają montaż klimatyzatorów, szczególnie tych pełniących jednocześnie funkcję ogrzewania. W grę wchodzą dotacje z programów takich jak Czyste Powietrze, Moje Ciepło, środki z funduszy unijnych czy też dofinansowania samorządowe. Część z tych programów skierowana jest do osób fizycznych, inne – do firm czy wspólnot mieszkaniowych. W artykule przyjrzymy się szczegółowo, jakie warunki należy spełnić, by uzyskać wsparcie finansowe, jakie rodzaje klimatyzatorów mogą kwalifikować się do dopłat, oraz jak wygląda procedura uzyskania dofinansowania krok po kroku.
Spis treści
Dofinansowanie na klimatyzację w ramach programów rządowych i unijnych
Dofinansowanie klimatyzacji może przyjmować różne formy, w zależności od źródła finansowania, rodzaju inwestycji oraz beneficjenta. Najczęściej spotykanym mechanizmem są dotacje bezpośrednie, ulgi podatkowe lub niskooprocentowane pożyczki. W Polsce obecnie działają trzy główne programy, które – w określonych przypadkach – umożliwiają częściowe pokrycie kosztów montażu klimatyzacji:
a) Program Czyste Powietrze
To jeden z najpopularniejszych programów wspierających termomodernizację domów jednorodzinnych. Jego głównym celem jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków. Choć klimatyzacja nie jest tu wskazana wprost jako element dofinansowania, to urządzenia klimatyzacyjne z funkcją pompy ciepła (powietrze–powietrze) mogą być objęte wsparciem, jeżeli spełniają odpowiednie normy efektywności energetycznej (SCOP ≥ 4,0).
Warunkiem uzyskania dofinansowania jest:
- status właściciela lub współwłaściciela domu jednorodzinnego,
- odpowiedni poziom dochodów (przy wyższych dochodach obowiązuje niższy poziom dopłat),
- przedstawienie kosztorysu i faktur za urządzenia oraz montaż,
- wybór wykonawcy z listy ZUM (Lista Zgodności Urządzeń z Minimalnymi wymaganiami).
b) Program Moje Ciepło
Skierowany do właścicieli nowych domów jednorodzinnych (zgłoszonych do użytkowania po 1 stycznia 2021 roku). W ramach tego programu można uzyskać wsparcie na zakup i montaż pompy ciepła – w tym klimatyzatorów z funkcją grzania, czyli tzw. pomp powietrze–powietrze.
Wysokość dofinansowania:
- od 7 000 do 21 000 zł, zależnie od rodzaju pompy ciepła i statusu wnioskodawcy,
- maksymalnie do 30–45% kosztów kwalifikowanych,
- wniosek składany po zakończeniu inwestycji (na podstawie faktur i dokumentacji technicznej).
c) Fundusze unijne i lokalne
W niektórych regionach działają dodatkowe programy wspierane przez środki z Unii Europejskiej – np. w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO) czy Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Ich celem jest zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii i poprawa efektywności energetycznej budynków. Często programy te obejmują również klimatyzatory pełniące funkcję pompy ciepła, szczególnie jeśli stanowią część większej modernizacji energetycznej.
Warto więc sprawdzać bieżące informacje na stronach urzędów marszałkowskich oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), które są operatorami większości programów wsparcia.
Klimatyzacja z dofinansowaniem – kto może skorzystać, jakie urządzenia i jakie formalności?
Aby otrzymać dofinansowanie na klimatyzację, konieczne jest spełnienie ściśle określonych wymagań formalnych i technicznych. Co ważne, nie każdy klimatyzator kwalifikuje się do wsparcia – liczy się przede wszystkim jego funkcjonalność oraz sprawność energetyczna.
a) Kto może się ubiegać?
Z możliwości wsparcia mogą skorzystać:
- osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami domów,
- osoby budujące nowe domy (program Moje Ciepło),
- wspólnoty mieszkaniowe (głównie w programach unijnych),
- firmy inwestujące w energooszczędne rozwiązania (np. w ramach FENG),
- osoby o niskich dochodach (większe dopłaty przy niższym progu dochodowym).
b) Jakie urządzenia można zakwalifikować?
Aby klimatyzator mógł być objęty dofinansowaniem, powinien:
- pełnić funkcję pompy ciepła typu powietrze–powietrze,
- spełniać normy efektywności (minimum SCOP 4,0 – wskaźnik sezonowej efektywności grzewczej),
- posiadać certyfikaty potwierdzające klasę energetyczną A+ lub wyższą,
- być fabrycznie nowy i zakupiony u autoryzowanego dystrybutora.
Nie kwalifikują się klimatyzatory:
- używane,
- mobilne (przenośne),
- bez funkcji grzania.
c) Jak wygląda procedura?
- Audyt energetyczny (opcjonalny) – zalecany przy większych inwestycjach.
- Wybór urządzenia – najlepiej z listy ZUM (dla Czystego Powietrza).
- Wybór wykonawcy – profesjonalny montaż jest warunkiem koniecznym.
- Złożenie wniosku – przez platformę gov.pl lub w urzędzie.
- Realizacja inwestycji – zgodnie z umową i projektem.
- Rozliczenie dotacji – na podstawie faktur, zdjęć i protokołu odbioru.
W przypadku niektórych programów możliwe jest również finansowanie w formie prefinansowania – czyli wypłaty części środków jeszcze przed zakończeniem prac, co znacznie ułatwia realizację inwestycji mniej zamożnym gospodarstwom.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy każdy klimatyzator kwalifikuje się do dofinansowania?
Nie. Dofinansowanie dotyczy wyłącznie urządzeń z funkcją pompy ciepła (chłodzenie + grzanie), spełniających określone normy efektywności energetycznej.
Czy można otrzymać dotację na klimatyzator w mieszkaniu w bloku?
Zwykle nie w ramach ogólnopolskich programów, ale możliwe jest wsparcie lokalne – warto sprawdzić oferty w urzędzie miasta lub gminy.
Czy firmy mogą uzyskać dofinansowanie na klimatyzację?
Tak, głównie w ramach funduszy unijnych, np. FENG czy programów dla MŚP inwestujących w OZE i efektywność energetyczną.
Czy trzeba płacić podatki od otrzymanej dotacji?
Nie, dotacje z programów rządowych i unijnych są zwolnione z podatku dochodowego.
Czy klimatyzator zainstalowany kilka miesięcy temu można jeszcze rozliczyć?
To zależy od programu – np. Czyste Powietrze i Moje Ciepło pozwalają rozliczać inwestycje rozpoczęte do 6 miesięcy wstecz, jeśli spełniają wymogi formalne.
