Druk dwustronny, nazywany także dupleksem, to funkcja umożliwiająca zadrukowanie obu stron arkusza papieru w jednym procesie. Jest to rozwiązanie nie tylko oszczędne, ale również ekologiczne – pozwala zmniejszyć zużycie papieru nawet o połowę, co w dłuższej perspektywie przekłada się na niższe koszty druku oraz mniejsze obciążenie środowiska. Jednak wybór odpowiedniego ustawienia – druk wzdłuż długiej krawędzi czy druk wzdłuż krótkiej krawędzi – ma istotne znaczenie dla efektu końcowego. Różnica polega na tym, w jaki sposób arkusz jest obracany podczas przewracania stron, co bezpośrednio wpływa na orientację wydrukowanego tekstu lub grafiki.
Długa krawędź odnosi się do boków dłuższych kartki (np. w formacie A4 – bok o długości 297 mm), a krótka krawędź do boków krótszych (210 mm). Wybór zależy przede wszystkim od tego, czy dokument ma być czytany w układzie portretowym (pionowym), czy landscape (poziomym), a także od preferencji użytkownika co do sposobu przewracania stron – jak w tradycyjnej książce, czy jak w kalendarzu biurowym. W praktyce niewłaściwy wybór może skutkować odwróconymi stronami lub niewygodnym sposobem przeglądania dokumentu. W dalszej części artykułu szczegółowo wyjaśnię różnice między tymi trybami, omówię zastosowania każdego z nich oraz podpowiem, jak dobrać optymalne ustawienie do rodzaju druku.
Druk dwustronny wzdłuż długiej krawędzi
Druk dwustronny wzdłuż długiej krawędzi jest najczęściej stosowaną opcją w codziennym użytkowaniu. Sprawdza się idealnie w przypadku dokumentów drukowanych w orientacji pionowej (portretowej), gdzie przewracanie kartek odbywa się w sposób zbliżony do czytania książki. W tym ustawieniu obie strony kartki są względem siebie w tej samej orientacji – po przewróceniu strony tekst jest nadal ustawiony normalnie, bez konieczności obracania dokumentu do góry nogami.
Zasada działania:
Podczas druku wzdłuż długiej krawędzi drukarka traktuje dłuższy bok arkusza jako oś obrotu. Po zadrukowaniu pierwszej strony obraca kartkę wzdłuż tej osi i drukuje drugą stronę w taki sposób, by układ był zgodny z pierwszą. Dzięki temu podczas czytania dokument zachowuje naturalny i intuicyjny układ treści.
Zastosowania:
- Umowy, raporty, książki i instrukcje obsługi.
- Materiały szkoleniowe i edukacyjne.
- Dokumenty urzędowe i pisma oficjalne.
Zalety:
- Naturalny sposób czytania – tak jak w książce.
- Mniejsze ryzyko błędnej orientacji stron.
- Uniwersalne zastosowanie do większości dokumentów.
Wskazówki techniczne:
Przy wyborze tej opcji należy upewnić się, że orientacja dokumentu w ustawieniach drukarki odpowiada faktycznej orientacji pliku. Jeśli drukujemy materiały w formacie PDF, warto sprawdzić podgląd wydruku – szczególnie w przypadku, gdy plik zawiera strony w różnych orientacjach.
Druk dwustronny wzdłuż krótkiej krawędzi
Druk dwustronny wzdłuż krótkiej krawędzi stosowany jest rzadziej, lecz jest niezbędny w niektórych projektach graficznych i materiałach specjalistycznych. Ten tryb polega na tym, że kartka obracana jest wzdłuż krótszego boku. W efekcie druga strona wydruku jest odwrócona o 180° względem standardowego ułożenia – tak jak w notatnikach spiralowanych lub kalendarzach stojących.
Zasada działania:
Podczas druku wzdłuż krótkiej krawędzi drukarka po wydrukowaniu pierwszej strony obraca papier wzdłuż krótszej osi (np. w formacie A4 – wzdłuż boku 210 mm). Taki obrót sprawia, że po przewróceniu kartki w pionowym dokumencie druga strona jest do góry nogami, ale w przypadku dokumentów poziomych (landscape) układ jest całkowicie naturalny.
Zastosowania:
- Kalendarze biurkowe i ścienne.
- Materiały reklamowe składane w nietypowy sposób.
- Broszury i katalogi drukowane w poziomie.
- Instrukcje obsługi składane w formę harmonijki.
Zalety:
- Optymalny wybór dla dokumentów poziomych.
- Umożliwia wygodne przeglądanie materiałów w układzie „flip” od góry.
- Pozwala na tworzenie estetycznych projektów z niekonwencjonalnym układem.
Wskazówki techniczne:
Bardzo ważne jest, aby przed właściwym drukiem wykonać test na jednej lub dwóch kartkach, zwłaszcza w przypadku projektów graficznych. Druk wzdłuż krótkiej krawędzi może wymagać odpowiedniego przygotowania pliku, aby uniknąć efektu „odwróconych” ilustracji lub tekstu. W przypadku broszur w orientacji poziomej jest to ustawienie zdecydowanie preferowane.
FAQ – Druk dwustronny wzdłuż długiej krawędzi czy krótkiej?
1. Czym różni się druk wzdłuż długiej i krótkiej krawędzi?
Różnica polega na kierunku obrotu kartki podczas drukowania drugiej strony. Długa krawędź – obrót jak w książce. Krótka krawędź – obrót jak w kalendarzu.
2. Który tryb jest bardziej uniwersalny?
Zdecydowanie druk wzdłuż długiej krawędzi – jest odpowiedni dla większości dokumentów w orientacji pionowej.
3. Kiedy stosować druk wzdłuż krótkiej krawędzi?
Przede wszystkim w projektach poziomych lub materiałach odwracanych w górę, takich jak kalendarze i broszury poziome.
4. Czy niewłaściwy wybór może zniszczyć efekt wydruku?
Tak – jeśli wybierzesz niewłaściwy tryb, strony mogą być odwrócone do góry nogami lub mieć nieintuicyjny układ.
5. Jak upewnić się, że wybrałem prawidłowy tryb?
Wykonaj próbny wydruk 1–2 stron i sprawdź efekt przed drukiem całego nakładu.
