Endokrynolog to lekarz, który diagnozuje i leczy choroby, wywołane wahaniami poziomu hormonów w organizmie. Jakimi schorzeniami zajmuje się endokrynologia? Kiedy warto udać się na wizytę do endokrynologa? Jakie są objawy schorzeń o podłożu hormonalnym? Odpowiedzi na te i podobne pytania znajdziesz w tym artykule.
Spis treści
Co warto wiedzieć o endokrynologii i układzie dokrewnym?
Endokrynologia to dziedzina medycyny, związana z diagnostyką i leczeniem chorób układu dokrewnego, zwanego też układem hormonalnym. Są to choroby, spowodowane nieprawidłowym poziomem hormonów. Układ dokrewny tworzą gruczoły, wydzielające różne rodzaje hormonów, odpowiedzialnych za funkcjonowanie pozostałych układów organizmu, a co za tym idzie wielu ważnych dla zdrowia organów wewnętrznych.
Gruczoły dokrewne, to:
- tarczyca, wydzielającatyroksynę (T4), trójjodotyroninę (T3) oraz kalcytoninę – hormony odpowiedzialne za metabolizm i poziom wapnia w organizmie;
- przytarczyce, wydzielające parathormon (PTH), kóry wraz z kalcytoniną, odpowiada za gospodarkę wapniowa w organizmie;
- przysadka mózgowa, wydzielająca prolaktynę, somatotropinę i hormony tropowe – hormony odpowiedzialne m.in. za laktację, pobudzanie organizmu do wzrostu i za metabolizm;
- podwzgórze mózgowe, wydzielające oksytocynę i wazopresynę, odpowiedzialne za skurcze macicy, laktację, samopoczucie psychiczne i pracę nerek;
- grasica, wydzielająca tymulinę i tymopoetynę, odpowiedzialne za dojrzewanie, poziom limfocytów T oraz za funkcjonowanie układu nerwowego;
- trzustka, wydzielająca insulinę, odpowiedzialna za poziom cukru w organizmie;
- szyszynka, wydzielająca melatoninę, zwaną hormonem snu;
- nadnercza, wydzielające m.in. androgeny i adrenalinę;
- jajniki, wydzielające estrogeny i progesteron, regulujące przebieg cyklu miesiączkowego u kobiet;
- jądra, wydzielające testosteron, odpowiedzialny za popęd płciowy i dojrzewanie plemników.
Jakie choroby leczy endokrynolog?
Endokrynolog, czyli specjalista od chorób o podłożu hormonalnym, leczy choroby, związane z nieprawidłowym działaniem gruczołów układu dokrewnego. Najbardziej znane schorzenia, to niedoczynność i nadczynność tarczycy, cukrzyca i hipoglikemia oraz problemy z płodnością, spowodowane zaburzeniami poziomu hormonów płciowych. Mniej znane, niekiedy trudne do zdiagnozowania choroby, to: tężyczka (znaczny niedobór wapnia w organizmie), guzy przysadki mózgowej, zespół Cushinga, choroba Addisona, Hashimoto, zespół Gravesa-Basedowa. Wprawdzie nie zagrażają na ogół życiu człowieka, ale obniżają samopoczucie i utrudniają normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. Niektóre z nich bywają trudne do wyleczenia, jednak w wielu przypadkach prawidłowa diagnoza i ustawienie leków to pierwszy krok do ustąpienia objawów i opanowania choroby. Warto tu zaznaczyć, że endokrynolog jest często jednocześnie specjalistą chorób wewnętrznych lub ginekologiem.
Objawy chorób hormonalnych, czyli kiedy warto pójść na wizytę do endokrynologa?
Objawy, które mogą oznaczać wymienione wcześniej choroby, a które powinny skłonić do wizyty w poradni endokrynologicznej, to:
- przewlekłe zmęczenie, bezsenność lub ospałość bez konkretnej przyczyny;
- zaburzenia miesiączkowania i problemy z zajściem w ciążę;
- nagły spadek lub przyrost wagi ciała bez konkretnego powodu;
- arytmia serca, nerwice i brak równowagi emocjonalnej;
Często też trądzik młodzieńczy i trudna do zrzucenia nadwaga spowodowane są zaburzeniami hormonalnymi, dlatego trzeba je skonsultować z endokrynologiem.
Przebieg wizyty i leczenie endokrynologiczne
Podstawą postawienia prawidłowej diagnozy są dokładne badania lekarskie. Niektóre z nich zlecić może już lekarz rodzinny, który kieruje pacjenta do specjalisty endokrynologa. Inne, bardziej szczegółowe, zlecone zostaną w gabinecie endokrynologicznym. Są to zwykle badania próbki krwi, określające poziom różnych mikroelementów w organizmie, tomografie, prześwietlenia i badania ultrasonograficzne. Na podstawie analizy wyników badań lekarz stawia diagnozę i określa sposób leczenia. Zleca recepty na lekarstwa i wizyty kontrolne.
Wizyta u endokrynologa – lepiej na NFZ czy prywatnie?
Skierowanie do publicznej poradni endokrynologicznej zleca lekarz medycyny rodzinnej. Niestety, czas oczekiwania na wizytę refundowana przez Fundusz Zdrowia, wynosi od kilku tygodni do kilku lub kilkunastu miesięcy. W wielu przypadkach liczy się czas, bo szybka diagnoza i rozpoczęcie leczenia to już połowa sukcesu. Dlatego warto rozważyć wizytę prywatną, na przykład w sieci przychodni Polmed, które oferują m.in. konsultacje u wielu specjalistów i kompleksowe badania.
Prawidłowy poziom hormonów wpływa na działanie całego organizmu człowieka. Często nie zadajemy sobie nawet sprawy z tego, jak wiele dolegliwości związanych jest z gospodarką hormonalną. Jeśli czujesz się źle, a lekarz rodzinny nie potrafi ci pomóc, to zapisz się na wizytę u endokrynologa i poproś o komplet badań hormonalnych.
ARTYKUŁ PARTNERA
